نگهداری بذر شبدر کوهسری (trifolium radicosum (boiss. & hohen.)) در شرایط فراسرد وبررسی جوانه زنی، استقرار و تکثیر آن در شرایط گلخانه

شبدرکوهسری یا شبدر کوهستان (trifolium radicosum (boiss. & hohen گونه ای است علفی و چند ساله که در اقلیم سرد مدیترانه ای البرز میانی رشد می نماید. استقرار این گونه در عرصه های کوهستانی سردو برف گیر، مرتفع و شیب دار، باعث حفاظت خاک عرصه مستعد فرسایش گردیده و از اهمیت منحصر بفرد مرتعی و اکولوژیک برخوردار است. شیب تند رویشگاه، تولید علوفۀ قابل توجه، شدت چراو باعث گردیده تا این گونه بشدت در معرض خطر انقراض قرار گیرد. حفظ و نگهداری بذر و دستیابی به روش های کشت، تکثیر و استقرار گیاه از اهمیت زیادی برخوردار است. به منظور بررسی امکان نگهداری طولانی مدت بذرِ این گونه که جوانه زنی پائینی دارد (%35.67) از روش نگهداری بذر در شرایط فراسرد (cryopreservation) یا برودت °c196- استفاده گردید. برای نگهداری بذور  t. radicosum در شرایط فراسرداز سه پیش تیمار شاملdesiccationn, pvs2  و30% glycerol  همراه با شاهد استفاده گردید. بذور پیش تیمار شده به مدت یکهفته، یکماه و یکسال در شرایط °c196- (درون ازت مایع) نگهداری شدند.  بذور پیش تیمارهای مختلف، پس از خروج از ازت مایع در شرایط آزمایشگاه و گلخانه جوانه زدند و صفات اندازه گیری شده نشان دارد که تفات معنی داری بین زمان های ماندگاری در شرایط فراسرد وجود ندارد. در صد جوانه زنی بذر در پیش تیمارهای pvs2 ،desiccation, 30% glycerol در یک هفته ماندگاری در ازت مایع به ترتیب 23.67، 21.67 و 29.33 درصد بود که تفاوت معنی داری بین پیش تیمارهای فراسردی نشان داد. تکثیر غیر جنسی این گیاه در شرایط نشان داد که تکثیر غیر جنسی این گونه از طریق ریشه از جایگاه مهمی بر خوردار است.